Jakie filmy w ostatnich latach cieszą się największą popularnością? Odpowiedź jest prosta: fantasy, science fiction; historie, które nie mogłyby zdarzyć się w prawdziwym życiu.
Jakie filmy w ostatnich latach cieszą się największą popularnością? Odpowiedź jest prosta: fantasy, science fiction; historie, które nie mogłyby zdarzyć się w prawdziwym życiu. O wiele łatwiej jest dotknąć tematów, które tak naprawdę nie dotyczą żadnego z nas, które tworzymy w równoległych rzeczywistościach i nie odnosimy ich do siebie. Reżyser i scenarzysta dramatu „Поездка к матери” z roku 2014, Михаил Косырев-Нестеров, płynie pod prąd, podejmując trudny temat, z którym prędzej czy później musi zmierzyć się każdy z nas – śmierć bliskiej osoby.
Fabułę dramatu można opisać całkowicie prosto, jeśli spojrzy się na jej powierzchnię – młodzieniec, Rosjanin, jedzie na prowansalską prowincję, do domu swojej matki. Zupełnie niespodziewanie spada na niego niesamowity cios – matka przechodzi zawał i umiera. Sprowadza to do domu siostrę chłopaka, która do tej pory uczyła się w Paryżu. Razem zaczynają zmagać się ze śmiercią bliskiej osoby, co doprowadza do czegoś zdecydowanie więcej niż zwykłe pożegnanie…
Film jest niechronologiczny, wielowymiarowy, poszatkowany, a jednocześnie niesamowicie spójny. Porusza wiele tematów i pozostawia widzowi wybór, który jest dla niego najbardziej znaczący. Dla niektórych może to być życie rodzinne, które w przypadku naszych bohaterów tak naprawdę nie istnieje. Filmowa rodzina jest tylko trójką ludzi, którzy właściwie nic o sobie nie wiedzą, słuchają się, ale nie słyszą, zadają pytania, ale nie uzyskują odpowiedzi. Nie umieją się porozumieć – brat i siostra nie posługują się nawet tym samym językiem. Mówią na ten sam temat, ale wciąż nie mogą się dogadać. Filmowa rodzina nie żyje ze sobą, ale obok siebie, co zostało wspaniale przedstawione poprzez metaforę pozostawienia matki przez cały czas poza filmowym kadrem. Nie widzimy jej, tak samo jak nie widzi jej bohater – słyszymy jej głos, wiemy, że jest gdzieś obok, ale jej nie zauważamy.
Dla wielu bardziej wstrząsającym aspektem filmu może być z kolei przedstawienie śmierci i zmian, jakie wprowadza w życiu – oczywiście w życiu tych, którzy pozostają. Okazuje się, że braknie jednego człowieka i nagle wszystko się zmienia. Dla całego świata życie toczy się dalej, tak jak pokazują nam szybkie i urywane kadry filmu – ludzie wciąż przesiadują w kawiarniach i z uśmiechem popijają kawę, wciąż spieszą się na najbliższy pociąg. Ale dla tych, którzy doświadczają śmierci, czas się zatrzymuje i wszystko traci swój blask – krajobrazy Prowansji, pięknie sportretowane przez operatora Олегa Лукичевa, które zapierają dech w piersiach, kiedy widzimy je po raz pierwszy, gdy syn dopiero zmierza do matki, giną w ciemnościach, kiedy nagle matka choruje. Jak zmierzyć się ze śmiercią, która odbiera sens wszystkiemu, co znaliśmy i kochaliśmy? Jak zaakceptować śmierć, szczególnie taką, która przychodzi niespodziewanie? Nie tylko śmierć matki, ale i brata, który chwilowo był jedynym filarem naszego ulotnego życia?
Jakiegokolwiek elementu nie umieścimy w centrum uwagi, z pewnością można powiedzieć, że dramat Михаилa Косыревa-Нестеровa traktuje o emocjach. Widzimy je w przepięknie skadrowanych detalach – w załzawionych oczach syna pochylającego się nad umierającą matką, w wyrazie jego twarzy, gdy oczekuje na tę najgorszą z wiadomości… Słyszymy je w muzyce Рюити Сакамото i Максa Рихтерa, która jest naszym dźwięcznym towarzyszem w momentach szczęścia, a która opuszcza nas, gdy targają nami silniejsze emocje. Właśnie dzięki tej grze na naszych najgłębszych uczuciach film Михаилa Косыревa-Нестеровa to nie tylko podróż w głąb naszych bohaterów, ale też w głąb nas samych. Co znajdziemy w sobie, gdy zastanowimy się, jakie relacje panują między nami a naszymi bliskimi? Co myślelibyśmy po ich stracie? Ciężko nam znaleźć odpowiedzi. Reżyser nie podaje ich nam na tacy. Zmusza do myślenia, ale nie popycha w żadną stronę. To, co zrobimy, zależy tylko od nas…
Какие фильмы в последние годы пользуются наибольшей популярностью? Ответ прост: фэнтези, научная фантастика; истории, которые не могли бы произойти в реальной жизни. Гораздо легче коснуться темы, не касающейся ни одного из нас, которую мы создаем в параллельных реальностях и не относим к себе. Режиссер и сценарист драмы „Поездка к матери” 2014 года, Михаил Косырев-Нестеров, плывет по течению, поднимая сложную тему, с которой рано или поздно приходится сталкиваться каждому из нас, – смерть близкого человека.
Сюжет драмы можно описать совершенно просто, если смотреть на ее поверхностно: молодой человек, россиянин, едет в прованскую провинцию в дом своей матери. Неожиданно его ждет невероятный удар – мать переживает сердечный приступ и умирает. Это возвращает домой сестру героя, которая до сих пор училась в Париже. Вместе они начинают бороться со смертью близкого человека, что приводит к чему-то, безусловно, большему, чем просто прощание...
Фильм не хронологичный, многомерный, расчлененный, и, одновременно, невероятно связный. Движется много тем и оставляет зрителю выбор, который является для него наиболее значимым. Для некоторых это может быть семейная жизнь, которая в случае наших героев на самом деле не существует. Семья в фильме – только трое людей, которые на самом деле ничего о себе не знают, они слушают, но не слышат, задают вопросы, но не получают ответа. Не умеют общаться – брат и сестра не говорят даже на одном языке. Общаются на ту же тему, но до сих пор не могут договориться. Эта семья не живет вместе, только рядом друг с другом, что было великолепно представлено метафорой – оставить мать полностью за кадром. Мы ее не видим, так же, как не видит ее герой – слышим ее голос, знаем, что где-то рядом, но ее не замечаем.
Для многих более шокирующим аспектом фильма может быть очередное представление смерти и изменений, которые вносятся в жизнь – конечно, в жизни тех, кто остается. Оказывается, что у одного человека, и вдруг все меняется. Для всего мира жизнь идет своим чередом так, как показывают нам быстрые и рваные кадры фильма: люди все еще сидят в кафе и с улыбкой пьют кофе, все еще спешат на ближайший поезд. Но для тех, кто переживает смерть, время останавливается, и все теряет свой блеск – пейзажи Прованса, красиво переданные оператором Олегом Лукичевым, захватывают дух, когда мы видим их в первый раз, когда сын только идет к матери, и умирают в темноте, когда матери вдруг становится плохо. Как вести дела со смертью, которая забирает смысл всего, что мы знали и любили? Как принять смерть, особенно такую, которая приходит неожиданно? Не только смерть матери, но и брата, который временно был единственной опорой нашей стремительной жизни?
Какого-либо конкретного элемента не разместим в центре внимания, с уверенностью можно сказать, что драма Михаилa Косыревa-Нестеровa повествует об эмоциях. Мы видим их в прекрасно выделенных деталях – в заплаканных глазах сына, наклоняющегося над умирающей матерью, в выражении его лица, когда ожидает эту худшую из новостей... Слышим их в музыке Рюити Сакамото и Maкca Рихтерa, которая является нашим звучащим спутником в моменты счастья, и она покидает нас, когда терзают сильные эмоции. Именно благодаря этой игре на наших глубочайших чувствах фильм Михаилa Косыревa-Нестеровa – это не только путешествие в глубь наших героев, но и в глубь нас самих. Что найдем в себе, когда размышляем какие отношения царят между нами и нашими близкими? О чем думали бы мы после их смерти? Нам трудно найти ответы. Режиссер не дает их нам на блюдечке. Заставляет задуматься, но не толкает в какую-либо сторону. То, что мы сделаем, зависит только от нас...
Читать полностью